Αρθροσκόπηση

Τι είναι η Αρθροσκόπηση;

Η αρθροσκόπηση είναι μία χειρουργική επέμβαση που εκτελείται από ορθοπεδικούς για να επισκοπήσουν, να διαγνώσουν και να θεραπεύσουν προβλήματα μέσα σε μία άρθρωση. Η λέξη αρθροσκόπηση προέρχεται από δύο ελληνικές λέξεις, (άρθρωση και επισκόπηση). Ο όρος αρθροσκόπηση σημαίνει δηλαδή το να μπορέσει να δει κάποιος μέσα στην άρθρωση. Στην αρθροσκόπηση ο ορθοπεδικός χειρουργός διενεργεί πολύ μικρές τομές στο δέρμα του ασθενούς και κατόπιν εισάγει ειδικά εργαλεία μεγέθους μολυβιού τα οποία περιέχουν ειδικούς οπτικούς φακούς και σύστημα φωτισμού ώστε να μεγεθύνονται και να φωτίζονται επαρκώς οι δομές μέσα στην άρθρωση. Το φως μεταδίδεται μέσω οπτικών ινών στο άκρο του αρθροσκοπίου το οποίο εισέρχεται στη άρθρωση. Με την σύνδεση του αρθροσκοπίου σε μία μίνι τηλεοπτική κάμερα ο ορθοπεδικός βλέπει το εσωτερικό της άρθρωσης μέσα από τις μικρές αυτές τομές, παρά από μία μεγάλη τομή όπως είναι απαραίτητο στην κλασσική χειρουργική.

Η τηλεοπτική κάμερα που είναι συνδεδεμένη στο αρθροσκόπιο προβάλλει την εικόνα της άρθρωσης σε οθόνη τηλεόρασης επιτρέποντας στο χειρουργό να βλέπει μέσα στην άρθρωση σε μεγέθυνση. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να προσδιορισθεί η έκταση του τραυματισμού και κατόπιν η θεραπεία για την αποκατάσταση της βλάβης.

Σετ αρθροσκοπικών εργαλείων και κάμερας.

Γιατί είναι απαραίτητη η Αρθροσκόπηση;

Η διάγνωση τραυματισμού ή παθήσεων των αρθρώσεων αρχίζει με τη λήψη του ιστορικού, τη φυσική εξέταση και έλεγχο με ακτινογραφίες. Επιπρόσθετες ακτινολογικές εξετάσεις όπως αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία μπορεί να χρειασθούν. Με την αρθροσκόπηση γίνεται η τελική διάγνωση η οποία είναι περισσότερο ακριβής από άλλες μεθόδους.

Διάφορα νοσήματα και κακώσεις που μπορεί να προκαλέσουν βλάβη σε οστά, χόνδρο, συνδέσμους, μύες και τένοντες είναι εύκολο να διαγνωσθούν και αντιμετωπιστούν με την αρθροσκόπηση. Μερικές από τις πλέον συχνές καταστάσεις που συναντώνται κατά τη διάρκεια αρθροσκόπησης είναι οι εξής:

  • Φλεγμονώδεις καταστάσεις - Σηπτική αρθρίτιδα
  • Υμενίτιδα: Φλεγμονή ή ερεθισμός του υμένα της άρθρωσης σε γόνατο, ώμο, αγκώνα, ποδοκνημική ή καρπό
  • Τραύμα οξύ ή χρόνιο
  • Ώμος: Ρήξεις του τενόντιου πετάλου, σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής, καθ’ έξιν εξαρθρήματα
  • Γόνατο: Μηνισκικές ρήξεις, χονδρομαλάκυνση (φθορά ή τραυματισμός του χόνδρου), ρήξεις χιαστών συνδέσμων με αστάθεια γόνατος
  • Καρπός: Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα - Βλάβες των συνδέσμων του καρπού
  • Ελεύθερα σώματα από οστά ή και χόνδρο σε γόνατο, ώμο, αγκώνα, ποδοκνημική και καρπό

Αν και σχεδόν όλες οι αρθρώσεις μπορούν να αρθροσκοπηθούν, κυρίως έξι είναι αυτές που εξετάζονται μέσω αυτής της μεθόδου. Οι αρθρώσεις αυτές είναι το ισχίο, το γόνατο, η ποδοκνημική, ο ώμος, ο αγκώνας και η πηχεοκαρπική. Με την πρόοδο που παρατηρείται στον τομέα των ηλεκτρονικών και την ανάπτυξη νέων τεχνικών, είναι πιθανόν στο μέλλον η αρθροσκόπηση να επεκταθεί και σε άλλες αρθρώσεις.

Πως γίνεται η αρθροσκόπηση;

Η αρθροσκοπική χειρουργική αν και είναι πιο απλή από μία κλασσική επέμβαση, απαιτεί επίσης αναισθησία, ειδικά εργαλεία καθώς και παραμονή (μειωμένη ωστόσο) στο νοσοκομείο. Μπορεί να γίνει με γενική, ραχιαία ή τοπική αναισθησία, αναλόγως την άρθρωση που χειρουργείται ή την αναμενόμενη παθολογία.

Μέσω μικρής τομής στο μέγεθος κουμπότρυπας εισέρχεται το αρθροσκόπιο. Αρκετές τομές του ιδίου μεγέθους μπορεί να γίνουν ώστε να επισκοπηθούν όλα τα σημεία της άρθρωσης ή να εισαχθούν επιπλέον εργαλεία. Με την εισαγωγή κατάλληλων εργαλείων μέσω των προαναφερθεισών τομών μπορεί να επιτελεσθούν και εγχειρήσεις αποκατάστασης.

Απεικόνιση των πολύ μικρών τομών που απαιτούνται για τη διενέργεια αρθροσκόπησης γόνατος. Παρόμοιες μικρές τομές απαιτούνται και για την αρθρσοκόπηση των υπόλοιπων αρθρώσεων.

Αρχικά η αρθροσκόπηση ήταν απλά ένα διαγνωστικό εργαλείο για την προετοιμασία ανοιχτής επέμβασης. Με την ανάπτυξη καλύτερου εξοπλισμού και την πρόοδο των χειρουργικών τεχνικών, όλο και περισσότερες καταστάσεις μπορεί να αντιμετωπισθούν αρθροσκοπικά. Τέτοιες είναι:

  • Επεμβάσεις στο τενόντιο πέταλο του ώμου
  • Αποκατάσταση ή αφαίρεση ραγέντος τεμαχίου χόνδρου ή μηνίσκου του γόνατος ή του ώμου.
  • Αποκατάσταση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου του γόνατος
  • Αφαίρεση φλεγμονώδους υμένα από διάφορες αρθρώσεις (υμενεκτομή)
  • Αποσυμπίεση του μέσου νεύρου στον καρπιαίο σωλήνα
  • Αποκατάσταση ραγέντων συνδέσμων
  • Αφαίρεση ελευθέρων σωμάτων (οστικών ή χόνδρινων) οπό διάφορες αρθρώσεις.

Μετά από μία αρθροσκόπηση οι μικρές τομές στο δέρμα καλύπτονται με γάζες και ο πόνος είναι ελάχιστος. Πριν την έξοδό σας από το νοσοκομείο θα σας δοθούν οδηγίες για την περιποίηση των τομών σας, τι δραστηριότητες να αποφεύγετε και τι ασκήσεις να κάνετε ώστε να επιταχύνετε το χρόνο αποκατάστασης. Το μέγεθος του χειρουργείου που χρειάζεστε και η περίοδος αποκατάστασης είναι άμεσα εξαρτώμενα από την πολυπλοκότητα του προβλήματος που έχει η άρθρωση. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου κατά τη διάρκεια της αρθροσκόπησης ανακαλύπτονται βλάβες τέτοιες που απαιτούν ανοικτή επέμβαση. Η επέμβαση μπορεί να συνεχισθεί μετατρεπόμενη σε ανοικτή καθόσον είστε αναισθητοποιημένος ή να πραγματοποιηθεί σε δεύτερο χρόνο μετά από συζήτηση των ευρημάτων με τον ορθοπεδικό σας.

Απεικονίσεις αρθροσκοπήσεων των 6 βασικών αρθρώσεων: 1. Ώμος, 2. Αγκώνας, 3. Πηχεοκαρπική, 4. Ισχίο, 5. Γόνατο, 6. Ποδοκνημική

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές;

Αν και είναι ασύνηθες, επιπλοκές μπορεί να υπάρξουν σποραδικά κατά τη διάρκεια της αρθροσκόπησης ή και μετά. Φλεγμονή, θρόμβωση, εκτεταμένο οίδημα ή αιμορραγία, κάκωση αγγείων ή νεύρων και σπάσιμο εργαλείων είναι από τις συχνότερες επιπλοκές αλλά συμβαίνουν σε ποσοστό μικρότερο του 1% των αρθροσκοπικών επεμβάσεων.

Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα;

Αν και η αρθροσκόπηση έλαβε αρχικά μεγάλη δημοσιότητα από την εφαρμογή της σε φημισμένους αθλητές, είναι μία εξαιρετικά χρήσιμη και φιλική τεχνική προς όλους τους ασθενείς. Η χρήση μικροσκοπικών τομών απαλλάσσει τους ασθενείς απο πόνο και αιμορραγία και τους επιτρέπει να επιστρέψουν σπίτι τους λίγες ώρες μετά την επέμβαση.

Αποκατάσταση μετά από αρθροσκόπηση

Οι μικρές τομές δέρματος συνήθως επουλώνονται μετά από μερικές ημέρες και το επιδεσμικό υλικό αφαιρείται την επομένη της εγχείρησης. Τα τραύματα είναι μικρά, επουλώνονται γρήγορα και ο πόνος είναι ελάχιστος ενώ η αποκατάσταση διαρκεί απο μερικές μέρες έως κάποιες εβδομάδες, ανάλογα με την βαρύτητα της επέμβασης. Ειδικό πρόγραμμα αποκατάστασης πρέπει να ακολουθείται, εξατομικευμένο κατά περίπτωση, ώστε να ελαχιστοποιείται ο χρόνος αποθεραπείας και να μεγιστοποιείται η λειτουργικότητα της άρθρωσης.

Δεν είναι ασύνηθες, για ασθενείς, να επιστρέφουν στην εργασία τους ή το σχολείο ή να επανέρχονται στις δραστηριότητες τους λίγες ημέρες μετά την αρθροσκόπηση. Οι αθλητές άλλοι και όσοι βρίσκονται σε καλή φυσική κατάσταση μπορεί να επιστρέφουν σε αθλητικές δραστηριότητες μέσα σε λίγες εβδομάδες.